Το Διοικητικό Συμβούλιο του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης & Αυτοδιοίκησης
Με κατά πλειοψηφία Απόφασή του,
Υποβάλλει το παρόν
Υπόμνημα
Στον Υπουργό Δ.Μ.Η.Δ. κ. Κυριάκο Μητσοτάκη
και την Υφυπουργό Δ.Μ.Η.Δ. κα Εύη Χριστοφιλοπούλου
Αξιότιμοι Κύριε Υπουργέ και Κυρία Υφυπουργέ,
Στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης & Αυτοδιοίκησης, διδάσκεται, μεταξύ άλλων, για μία σχεδόν δεκαετία και στις δύο εκπαιδευτικές μονάδες του, τόσο στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης (εκτενώς), όσο και στο Ινστιτούτο Επιμόρφωσης (εβδομαδιαία πιστοποιημένα προγράμματα σχεδιασμένα από το ΕΚΔΔΑ), το διεθνώς γνωστό σύστημα-φιλοσοφία του Management by Objectives (MbO), γνωστότερο στα ελληνικά ως Διοίκηση με Στόχους (ΔμΣ). Η φιλοσοφία και οι βασικές κατευθύνσεις του συστήματος αυτού έχουν θεσμοθετηθεί στη χώρα μας και περιλαμβάνονται στα άρθρα 1-5 του ν.3230/2004 για την «Καθιέρωση συστήματος διοίκησης με στόχους, μέτρηση της αποδοτικότητας και άλλες διατάξεις».
Όπως γνωρίζετε, οι διατάξεις αυτές επιτάσσουν τη λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών με όρους στρατηγικής διοίκησης, απαιτούν τον προσδιορισμό ετήσιας στοχοθεσίας και την παρακολούθηση της επίτευξης των ορισμένων στόχων μέσω κατάλληλων δεικτών μέτρησης[1].
Εξάλλου, το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης έχει επανειλημμένως υπομνήσει στους φορείς της Δημόσιας Διοίκησης, ότι οφείλουν να τηρούν τις διατάξεις του ν. 3230/2004 περί στοχοθεσίας και δεικτών μέτρησης.
Κατόπιν των ανωτέρω, η πρόσφατη θέσπιση του συστήματος αξιολόγησης που περιγράφει ο ν.4250/2014 στα άρθρα 20-32, δηλαδή η αξιολόγηση του προσωπικού μέσα σε αυστηρά οριζόμενα ποσοστά, έρχεται, κατά την άποψή μας, σε ευθεία αντίθεση με το προαναφερθέν και εν ισχύ σύστημα της Διοίκησης με Στόχους.
Αυτό συμβαίνει γιατί στη φιλοσοφία τους ενός συστήματος (ΔμΣ) υπάρχει η ακριβής μέτρηση, κάτι που δεν υπολογίζεται στο δεύτερο. Μάλιστα διαφαίνεται πως η μη ακριβής μέτρηση ή ορθότερα, η ανυπαρξία μετρήσεων, είναι προϋπόθεση εφαρμογής ενός συστήματος με ποσοστώσεις. Η ουσιαστική όμως αυτή αντίφαση ανάμεσά τους καθιστά ανεφάρμοστα ταυτόχρονα και τα δύο στην ίδια υπηρεσία.
Ως εκ τούτου, πάντα κατά την άποψή μας, τα δύο συστήματα αξιολόγησης εμφανίζονται ως ασύμβατα και αντιφατικά. Επιπλέον, επειδή εκκρεμεί η εφαρμογή συγκεκριμένων διατάξεων του ν.3230/2004 για τις οποίες απαιτείται η έκδοση προεδρικού διατάγματος, φρονούμε ότι με την έκδοσή του, θα υπάρξει σύγχυση από την ταυτόχρονη επιδίωξη εφαρμογής των δύο αντιφατικών συστημάτων, η οποία θα έχει ως αποτέλεσμα την έκθεση του Υπουργείου ΔΜΗΔ.
Διαγιγνώσκοντας το πρόβλημα που δημιουργείται, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΚΚΔΑ, στην προηγούμενη από 23/05/2014 7η Συνεδρίασή του, θεώρησε σκόπιμο και έλαβε κατά πλειοψηφία Απόφαση, να συντάξει το παρόν υπόμνημα και να σας αποσταλεί σε εύθετο χρόνο, ως τους πολιτικά υπεύθυνους του αρμόδιου Υπουργείου, ώστε με των περιγραφή των παραπάνω δεδομένων, να καταδείξει την πραγματική αδυναμία εφαρμογής του ν.4250/14, σε όσες υπηρεσίες εφαρμόζουν ή προσπαθούν να εφαρμόσουν τον ν.3230/2004.
Σε κάθε περίπτωση και στο πλαίσιο των αρχών της ίσης μεταχείρισης, της αναλογικότητας και της χρηστής διοίκησης, που διέπουν τη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης, θεωρούμε ότι η καθιέρωση, τόσο θετικών όσο και αρνητικών ποσοστώσεων, κατά την αξιολόγηση των υπαλλήλων του Δημοσίου, θα μπορούσε, σύμφωνα και με σχετική παρατήρηση της Κ.Ε.Ν.Ε., αντί να συντελέσει στην εξάλειψη παθογενειών, να οδηγήσει ακόμη και στην απορρύθμιση της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης.
Για τους παραπάνω λόγους, προτείνουμε να επανεξεταστεί το σχετικό θεσμικό πλαίσιο, προκειμένου να βελτιωθεί και να καταστεί πραγματικά λειτουργικό, ορθολογικό και αποτελεσματικό, συντελώντας στην ποιοτική αναβάθμιση της Δημόσιας Διοίκησης και των παρεχομένων υπηρεσιών.
Σημειώνεται ότι, το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, ως αρμόδιος επιστημονικός φορέας για τη μελέτη και εφαρμογή σύγχρονων και άρτιων συστημάτων διοίκησης ποιότητας, θα μπορούσε, εφόσον κληθεί, να συνδράμει με τις απόψεις του στην επιχειρούμενη διοικητική μεταρρύθμιση.
Αθήνα, 18 Ιουνίου 2014
Για το Διοικητικό Συμβούλιο του Ε.Κ.Δ.Δ.Α.
Ο Πρόεδρος
Παύλος Δ. Πέζαρος
[1] Κατά γενική ομολογία, τόσο θεωρητικά όσο και πρακτικά, το σύστημα της Διοίκησης με Στόχους συνιστά σήμερα το πιο ενδεδειγμένο και αντικειμενικό σύστημα αξιολόγησης προσωπικού σχετικά με την απόδοσή του στην εργασία και είναι αυτό που εφαρμόζεται από πολλές Δημόσιες Διοικήσεις.